Najvažnije
How Good Of A Friend Are You Really?
Izgradnjom brze saobraćajnice od požarevačke petlje do Glupca, u dužini od oko 65 kilometara, radom stručnjaka iz Narodnog muzeja u Požarevcu i Regionalnog zavoda za zaštitu spomenika kulture u Smederevu registrovano je 14 arheoloških lokaliteta iz raznih vremenskih perioda.
Po rečima Dragana Jacanovića, arheologa iz požarevačkog muzeja, zahvaljujući izuzetnoj saradnji sa Arheološkim institutom iz Beograda, „Koridorima Srbije“ i izvođačima radova na trasi brze saobraćajnice, pre početka radova izvršena su snimanja na svim potencijalnim arheološkim lokalitetima, a potom su preduzete sve mere zaštite.
Na ključnim lokalitetima u okolini Požarevca, Golupca i Velikog Gradišta vršena su i probna arheološka istraživanja i konstatovano je da je trasa brze saobraćajnice promašila lokalitet, odnosno nije ih ugrozila.
„Najznačajniji lokalitet na celoj trasi su Žuto brdo na ulazu u Golubac, kod sela Radoševca, gde smo otkrtili tragove naselja iz vremena bronzanog doba, takozvane dubovačko-žutobrdske kulture sa kraja drugog milenijuma pre naše ere, sa nizom veoma važnih pojedinačnih arheoloških nalaza. Trasa brze saobraćajnice je samo dodirnula ovaj lokalitet i zahvaljujući njenoj izgradnji mi smo tu obavili sva neophodna arheološka istraživanja, dokumentovali ih i stvorili solidnu osnovu za dalja iskopavanja van trase saobraćajnice“, kazao je Jacanović za E-Braničevo.
Pronalasci na lokalitetu Žuto brdo
Jedan od najinteresantnijih lokaliteta je, po njegovim rečima, Cigansko brdo nedaleko od Požarevca, na levoj obali nekadašnje reke Mogila, a danas glavnog toka Mlave, neposredno pre mosta. Kako objašnjava, taj lokalitet je krajem 19. veka presečen železničkom prugom Požarevac – Kučevo i izgradnjom puta Požarevac – Bratinac – Veliko Gradište. Saobraćajnica prolazi sa južne strane krajnjom periferijom lokaliteta i na tom prostoru su arheolozi krajem prošle godine i tokom proleća ove godine obavili velika istraživanja.
Na više stotina kvadratnih metara registrovani su tragovi naselja iz vremena od bronzanog doba do takozvane vatinske kulture sa kraja trećeg i početka drugog milenijuma pre naše ere, zatim iz starijeg i mlađeg gvozdenog doba i vremena neposredno kad su Rimljani stigli u naše krajeve, kaže Jacanović.
“Reč je o veoma trošnim objektima, kućama od kolja i pruća, ali je važno što je tokom istraživanja dobijen čitav niz izuzetno podataka o životu na ovom prostoru tokom dva milenijuma. Pronađeno je više keramičkih posuda, nešto malo nakita i drugih predmeta. Otkriveno je i nekoliko grobova iz vremena praistorije, ali bez predmeta. Na osnovu skeleta koji su položeni u grob zgrčeni na bok znamo da se radi o praistoriji, ali tačno vreme kada su preminuli pokazaće analize skeletnih ostataka”, ističe naš sagovornik.
Keramička posuda pronađena na lokalitetu Cigansko brdo
Arheološka istraživanja na ovom lokalitetu sa južne strane su završena i sve je dokumentovano, a pošto se centar nalazi sa severne strane pruge i brze saobraćajnice, Jacanović veruje da će u narednom periodu uspeti da organizuju veća istraživanja.
“Pored ova dva, značajna istraživanja sprovedena su na površini od nekoliko hiljada kvadratnih metara, između Majilovca i Kurjača, na lokalitetu Marjansko brdo, gde su otkriveni pragovi periferije nasilja iz istog vremena kao što je lokalitet Cigansko brdo, ali iz starijih perioda, iz vremena vinčanske i kostolačke kulture, odnosno trećeg, četvrtog i petog milenijuma pre naše ere”, kazao je još Jacanović.
Predmeti pronađeni na lokalitetu Marjansko brdo
U toku je obrada podataka i materijala sa iskopavanja, a završetak se očekuje krajem oktobra i početkom novembra i tada će šira javnost detaljnije biti obaveštena o svim istraživanjima. Sve pronađeno na trasi brze saobraćajnice čuvaće se u Narodnom muzeju u Požarevcu i biće dostupno kako stručnoj javnosti, tako i građanstvu.
Podsećamo, arheološka istraživanja su počela u martu 2022. godine i trajala su do juna ove godine. Takođe, permanentno se vrši arheološki nadzor celokupne trase brze saobraćajnice i u ovom trenutku.
“Imamo indicije da se kod mlina u Bratincu nalaze tragovi rimskog puta koji je spajao Viminacijum sa Nišem i da se tu nalazi jedna rimska stanica za odmor putnika i razmenu konja. Međutim, taj deo trase još uvek nije otkupljen od vlasnika i nisu počeli ni građevinski, ni arheološki radovi. Očekujemo da će početkom jeseni taj posao oko eksproprijacije biti završen i da ćemo tokom jeseni na tom lokalitetu imati veća arheološka iskopavanja koja će, sudeći po ranijim nalazima, dati značajne podatke o životu na ovom prostoru tokom antike”, zaključio je Jacanović.
.jpg)
