Najvažnije
How Good Of A Friend Are You Really?
U Petrovcu na Mlavi živi skoro 8.000 osoba s invaliditetom koje spadaju u najugroženiju kategoriju stanovništva. Zahvaljujući udruženjima čiji su programi namenjeni upravo njima, osobe sa invaliditetom su postale poslednjih godina vidljivije u lokalnoj zajednici i uz podršku opštine bore se za stvaranje boljih uslova za život.
Podaci dobijeni prilikom popisa koji je sproveden 2022. godine, a koji se odnose na broj osoba sa invaliditetom na području Srbije, biće objavljeni tek 1. decembra ove godine, pa zvanične podatke o trenutnom broju ovih lica na području opštine Petrovac nismo uspeli da dobijemo, jer ih nemaju ni u opštinskoj upravi.
Prema podacima Republičkog zavoda za statistiku objavljenim nakon popisa 2011. godine, koji su poslednji put ažurirani 2017., u opštini Petrovac na Mlavi živi ukupno 7.736 osoba sa invaliditetom i to: 1.439 ima problem sa vidom, 856 sa sluhom, 2.311 sa hodanjem, 1.200 sa pamćenjem, odnosno koncentracijom, 1.014 sa samostalnošću i 916 ima problem sa komunikacijom.
Za razliku od većih sredina, u manjim opštinama problem je što ključne ustanove nisu dovoljno prilagođene osobama sa invaliditetom, što im dodatno otežava svakodnevnicu. Zvučni semafori ne postoje, dok taktilne staze postoje samo u nekim delovima centra Petrovca.Bolnica i Dom zdravlja imaju pristup za lica sa invaliditetom, međutim, druge značajne ustanove, poput zgrade opštine, Centra za socijalni rad i ustanova kulture, nemaju. Kako najveći broj OSI u ovoj opštini ima problem upravo sa kretanjem, nepostojanje rampi ovim ljudima dodatno komplikuje život.
Rampa na ulazu u stari Dom zdravlja
Na evidenciji Centra za socijalni rad u Petrovcu, koji osobama sa invaliditetom pruža usluge pomoći u kući i ličnog pratioca dece sa posebnim potrebama, nalazi se od 2022. godine 183 lica, a većina njih je nepokretna ili slabo pokretna. Pošto je njima praktično onemogućen ulaz u zgradu centra jer ne postoji rampa, stručna lica odlaze kod svojih korisnika. Volja da se taj problem reši postoji, međutim, još uvek sniko ne može da precizira kada će se to i dogoditi.
„Centar za socijalni rad je smešten u neuslovnom objektu za koji je Kancelarija za upravljanje javnim ulaganjima ocenila da ni adaptacija ni rekonstrukcija ne bi omogućile da se zadovolje potrebe i standardi za obavljanje delatnosti. Opština Petrovac na Mlavi nam je dala drugi objekat koji bi mogao da se adaptira za naše potrebe, takođe je finansirala izradu projektne dokumentacije sa građevinskom dozvolom. Nakon proglašene epidemije više nismo dobili nikakve informacije od Kancelarije za javna ulaganja kada bismo mogli da dođemo na red za adaptaciju, iako se nalazimo na spisku za radove koje će finansirati“, objašnjava Jasminka Nikolić, direktorka ove ustanove.
Centar za socijalni rad u Petrovcu
Za ostale ustanove u gradu na Mlavi izvesno je da neće skoro dobiti rampe za invalide.
„U 2023. godini nije planirana izgradnja rampi“, kaže za E-Braničevo Hristina Đorđević, šefica kabineta predsednika opštine Petrovac na Mlavi.
Pohvalno je što postoje posebne staze pored stepenica u parku i na pešačkom mostu preko Mlave koje, pored biciklista i roditelja koji voze decu u kolicima, mogu da koriste i osobe u invalidskim kolicima.
Ulaz u park
Ipak, to ne znači da opština ne misli na ovu kategoriju građana i da ne izdvaja određena sredstva za programe namenjene njima. U Petrovcu postoje udruženja koja okupljaju osobe sa invaliditetom i koja im pomažu da ostvare svoja prava i da budu vidljiviji u lokalnoj zajednici, uz finansijsku podršku lokalne samouprave.
„Opština Petrovac na Mlavi dug niz godina sprovodi javni konkurs u oblasti socijalne zaštite, na kome su najbrojnija upravo udruženja osoba sa invaliditetom. Svake godine iznos ovih sredstava se povećava, kao i broj učesnika na konkursu“, kaže Đorđević.
U 2021. godini je za programe unapređenja socijalne i dečije zaštite opština izdvojila dva miliona dinara, u 2022. godini 2,2 miliona, a ove godine 2,5 miliona dinara. U samom vrhu tabele po visini dobijenih sredstava su dva petrovačka udruženja – Opštinska organizacija invalida rada koja je 2022. dobila 380.000 dinara, a ove godine 350.000, i Udruženje osoba sa dečijom i cerebralnom paralizom “Naše srce”, koje je prošle godine dobilo 350.000 dinara, a ove čak 450.000.
Na spisku podržanih projekata, ali sa značajno manjom sumom novca, nalazi se i Udruženje ratnih i mirnodopskih vojnih invalida Petrovac na Mlavi, kao i nekoliko udruženja iz obližnjih gradova - Međuopštinsko udruženje distrofičara Smederevo i Međunarodno udruženje civilnih invalida rata, Međuopštinska organizacija saveza slepih Srbije, Međuopštinsko udruženje gluvih i nagluvih i Udruženje za pomoć osobama sa L-Down sindromom „Osmi dan“, sva iz Požarevca.
Saradnja opštine sa udruženjima je na zadovoljavajućem nivou, kaže Đorđević, ali i naglašava da je lokalno rukovodstvo svesno činjenice da bi još mnogo toga trebalo da se uradi kako bi ova najranjivija grupa građana dobila adekvatije uslove za život i kontinuirano radi na tome.
„Nedostaje neka vrsta strategije ili programa socijalne zaštite, sa indikatorima koji bi pokazali realne potrebe naših sugrađana i koji bi definisali pravce za dalji razvoj politika socijalne zaštite u opštini, ali i efektivnije i efikasnije uvezivanje politika socijalne zaštite sa nacionalnim razvojnim prioritetima i drugim sektorima. Takođe, postojanje ovakvog dokumenta značilo bi i poboljšanu alokaciju sredstava iz opštinskog budžeta, namenjenih za zaštitu najugroženijih građana i građanki. Upravo iz tog razloga, opština Petrovac na Mlavi se odazvala na javni poziv za dodelu paketa podrške jedinicama lokalne samouprave za unapređenje socijalne zaštite Stalne konferencije gradova i opština. Podrška se realizuje u okviru programa „Podrška održivim uslugama socijalne zaštite u zajednici i politikama uključivanja na lokalnom nivou", koji finansira Evropska unija u okviru IPA 2020. Nadamo se pozitivnom odgovoru“, ističe Đorđević.
Jedan od najvećih problema osoba sa invaliditetom je zapošljavanje. Opština Petrovac na Mlavi već nekoliko godina izrađuje Lokalni akcioni plan zapošljavanja, na osnovu koga, zajedno sa Nacionalnom službom za zapošljavanje, sufinansira mere aktivne politike zapošljavanja. Jedna od mera je subvencija za zapošljavanje nezaposlenih lica iz kategorije teže zapošljivih, u koju spadaju i osobe sa invaliditetom, ali i roditelji dece sa smetnjama u razvoju.
Trenutno je na snazi Lokalni akcioni plan zapošljavanja za 2022/2023. godinu, a s obzirom na uspešno sprovođenje javnih poziva za sufinansiranje mera LAPZ, ova praksa će se nastaviti i ubuduće, najavila je Đorđević.
Ovaj tekst nastao je u sklopu projekta “Bez prepreka i razlika” koji sufinansira opština Petrovac na Mlavi po javnom pozivu za sufinansiranje projekata iz budžeta opštine Petrovac na Mlavi radi ostvarivanja javnog interesa u oblasti javnog informisanja u 2023. godini.
– Stavovi izneti u podržanom medijskom projektu nužno ne izražavaju stavove organa koji je dodelio sredstva.
